Przy wyborze giełdy kryptowalutowej większość inwestorów koncentruje się wyłącznie na prowizja od zlecenia. To błąd. Prawdziwy koszt transakcji jest często ukryty w parametrze zwanym spreadem. Jest to różnica między najlepszą ceną kupna (bid) a najlepszą ceną sprzedaży (ask) na rynku. Jeśli spread wynosi 50 zł na akcji, to musisz odzyskać te 50 zł, zanim w ogóle zaczniesz zarabiać. Ta niewidoczna opłata – często wyższa niż sama prowizja – jest stałym elementem każdej transakcji i bezpośrednio zmniejsza Twój potencjalny zysk.
Mechanizm działania spreadu jest prosty: giełda kupuje od Ciebie po cenie bid i sprzedaje po cenie ask. Na przykład, kupując Bitcoin za 100 000 zł, a sprzedając go natychmiast za 99 950 zł, tracisz 50 zł nie z powodu ruchu cen, ale z powodu spreadu. Na płynnych parach walutowych, jak BTC/PLN, różnica ta może wynosić zaledwie 0,1%, ale na mniej popularnych aktywach często przekracza 1-2%. Dla aktywnego inwestora, wykonującego dziesiątki transakcji miesięcznie, ten koszt giełdowy kumuluje się w zastraszającym tempie, stając się główną barierą dla rentowności.
Aby zminimalizować wpływ spreadu, zawsze analizuj księgę zleceń przed złożeniem transakcji. Wybieraj giełdy o największym obrocie i płynności dla wybranych par walutowych, ponieważ tam różnica między kupnem a sprzedażą jest zazwyczaj najniższa. Unikaj handlu w okresach ekstremalnej zmienności rynku, gdy spread potrafi się gwałtownie poszerzyć. Pamiętaj, że niska prowizja przy szerokim spreadzie to pozorna oszczędność. Prawdziwy koszt transakcji to zawsze suma prowizji i połowy wartości spreadu.
Jak obliczyć spread?
Aby obliczyć spread, odejmij cenę kupna (ask) od ceny sprzedaży (bid). Różnica między tymi kwotami to bezpośredni koszt transakcji. Dla przykładu: jeśli kurs sprzedaży akcji wynosi 50,20 zł, a kupna 50,50 zł, spread to 0,30 zł na jednej akcji. Przy zleceniu na 100 sztuk, ten ukryty koszt wyniesie 30 zł, redukując potencjalny zysk od samego początku.
Spread procentowy określa relatywną wysokość opłaty. Obliczysz go według wzoru: (Spread / Cena Ask) * 100%. Dla pary walutowej EUR/PLN z ceną kupna 4,5200 i sprzedaży 4,5150, spread (0,0050) dzielisz przez 4,5200, a wynik mnożysz przez 100%. Otrzymasz wartość około 0,11%, która pokazuje prawdziwy ciężar tej niewidocznej opłaty.
Porównuj spread pomiędzy różnymi instrumentami na tej samej giełdzie. Rynek o niskiej płynności, jak niektóre altcoiny, generuje wyższy spread. Zlecaj transakcje w godzinach szczytu giełdowego, gdy różnica między bid a ask jest zazwyczaj najmniejsza. Ta niewidoczna opłata bezpośrednio wpływa na końcowy wynik inwestycji, dlatego jej minimalizacja jest kluczowa dla zachowania zysku.
Spread a zysk na transakcji
Bezpośrednio porównaj spread z oczekiwanym procentowym zyskiem z transakcji. Jeśli planujesz zysk na poziomie 2%, a spread wynosi 1%, to ten ukryty koszt pochłania połowę Twojej potencjalnej nagrody. Dla krótkoterminowych strategii, jak skalping, gdzie celem jest zysk rzędu 0.5%-1%, wysoki spread może całkowicie zniweczyć opłacalność transakcji.
Analizuj pary walutowe lub aktywa pod kątem płynności. Giełda o niskiej płynności będzie miała szerszą różnicę między ceną kupna i sprzedaży. Wybieraj główne pary, takie jak BTC/PLN lub ETH/EUR, gdzie giełdowy rynek jest głębszy, a spread wąski. Ta niewidoczna opłata jest szczególnie dotkliwa przy zleceniach rynkowych wykonywanych natychmiast po gorszej cenie.
Traktuj spread jako stały element kosztów transakcyjnych, obok prowizji. Kalkuluj zysk dopiero po odjęciu zarówno prowizji, jak i wartości spreadu. Dla inwestora dokonującego wielu transakcje w krótkim czasie, łączny koszt spreadu może znacząco przewyższyć sumę zapłaconych prowizja. To ukryta danina od każdego wejścia i wyjścia z pozycji na giełda.
Kiedy spread jest najniższy?
Najniższy spread występuje w godzinach największej płynności rynku, gdy nakładają się sesje głównych giełd europejskich i amerykańskiej, czyli zwykle między 15:00 a 17:00 czasu polskiego. W tym okresie wolumen transakcji jest najwyższy, co powoduje, że różnica między ceną kupna i sprzedaży – spread – ulega znacznemu zmniejszeniu. Ta niewidoczna opłata staje się wtedy mniej dotkliwym kosztem dla inwestora.
Wybieraj aktywa o najwyższej kapitalizacji rynkowej, takie jak główne pary walutowe lub blue chipy na giełdzie. Im większa popularność instrumentu, tym wyższa płynność i węższy spread giełdowy. Unikaj aktywów o niskiej płynności, gdzie ukryty koszt spreadu może pochłonąć znaczną część potencjalnego zysku, nawet pomimo niskiej prowizji.
Porównaj oferty kilku brokerów przed otwarciem transakcji. Różnica w spreadzie dla tego samego instrumentu bywa zaskakująco duża. Pamiętaj, że niska prowizja nie zawsze oznacza najniższy łączny koszt transakcji, jeśli spread jest szeroki. To właśnie ta ukryta opłata często decyduje o realnym wyniku inwestycji.
- Godziny handlu: 15:00–17:00 czasu polskiego.
- Instrumenty: Aktywa o wysokiej płynności (np. główne indeksy, waluty).
- Wydarzenia rynkowe: Unikaj otwierania transakcji tuż przed ogłoszeniami makroekonomicznymi, gdy spread gwałtownie rośnie.